Trekken aan een kei

Doodstil is het ook bij het startpunt, het overdag gesloten café-restaurant Homan in Schoonloo. Trots van het dorpje (180 inwoners, 11 verenigingen) is de Trekkerskei, te vinden bij het startpunt. Een enorme steen, 25 ton zwaar, die in 1966 bij werkzaamheden aan de oppervlakte kwam. Al snel ontstond getouwtrek om de steen – daar dankt hij ook zijn naam aan. Rolde pikte hem in, Grolloo aasde erop. Schoonloo wilde hem terug. En won: sinds 1994 staat de kolos in het hart van het dorp.

Schoonloër Strubben

Je pakt een kronkelpaadje door rommelig eikenbos, de Schoonloër Strubben, over het spoor van het Pieterpad dat hier ook langskomt. Je steekt de weg over en wandelt langs kletsnatte akkers, rommelige weilanden met wat paarden, opslagschuren. De route gaat boswachterij Grolloo in, dat ook wat rommelig oogt. Tussen de bomen staan grote ronde tenten: een groepskampeerterrein waar ze zelfs onder winterse omstandigheden hun kampement nog opslaan.

GW3011f & GW2864

De gevoelstemperatuur ligt onder het vriespunt en ik kruip nog wat dieper in m’n donsjas. Het pad wordt mooier, gaat door gevarieerd bos met hier en daar groepjes rododendrons. Een donker dennenbos slokt de Trage Tocht op. Het is hier zo stil dat je elk moment verwacht een hert of ree in het bos te betrappen. Of misschien wel een wolf, want in de omgeving zijn wolvin GW3011f en wolf GW2864 gespot. Wildernisroute ‘Wolvenspoor’, geopend door tv-boswachter Arjan Postma, loopt hier vlakbij.

Verdronken akkers

De Trage Tocht komt langs verdronken akkers met onduidelijke gewassen. Twee backpackers kruisen mijn pad: de enige wandelaars die ik vandaag zal tegenkomen. Na een spartelplas steek je de provinciale weg over en dan wordt de route nog mooier en ook spannender.

Elpermeer = Zwarte Water = Zwatte Water

Kleine, soms kletsnatte paadjes, leiden door een verwilderde houtwal met oude eiken en berken. Een vennetje schemert tussen de bomen, luisterend naar liefst drie namen: Elpermeer, Zwarte Water en Zwatte Water. Het water kleurt inderdaad zwart door de veenondergrond. Maar er loopt ook een gemeentegrens dwars door het ven: het Drentse woord zwatte betekent grens. En het grootste deel ligt binnen de grenzen van het dorp Elp.

Vogelconcert

Maar what’s in a name? Het is hier in ieder geval verdomd mooi. Een koppel fazanten vliegt uit het struikgewas op, luid kakelend verjagen ze de stilte. Een boom verderop geeft een vogelconcertje: m’n app Birdnet registreert een a capella samenzang van gaai, boomkruiper, roodborst, vink, roodborst, koolmees. Even verder opent het landschap zich en door natte hoge grassen en heide sop ik naar het ven voor wat foto’s, maar heel dichtbij komen lukt niet zonder laarzen.

Door de Stroetma

De wandeling haakt aan bij het Drenthepad en gezamenlijk doorkruisen de routes de Stroetma, een smal beekdal van de Elperstroom met hooi- en graslanden. De paden zijn hier deels overwoekerd, je ziet veel oude kronkelige eiken die met mos zijn begroeid en de omliggende velden zijn ruig en onbegaanbaar. In dit door ijstijden uitgesleten beekdal mag de natuur nog verwilderen. De veengrond en het kalkrijke grondwater bieden ideale omstandigheden voor kalkmoerassen en blauwgraslanden.

Vriendelijk beekdal

Even later gaat de zon schijnen en tegelijk gaat het landschap shinen: de kleurrijke graslanden in het dal van de Elperstroom vormen een fraai plaatje, omgeven door houtwallen van knoestige eiken, jeneverbessen en hulst. Hier en daar verrijst een groepje eiken in het beekdal. Een open, vriendelijk gebied, waar bijzondere plantsoorten een kans krijgen. Moeraswespenorchis, grote muggenorchis en tweehuizige zegge komen hier voor. Ook bedreigde dieren als waterspitsmuis, adder en grauwe klauwier voelen zich thuis in het natte beekdal.

Zwarte bobbels

Een saaier traject over een asfaltweggetje volgt. Gelukkig blijft het heerlijk stil en de uitzichten blijven prachtig. In de verte schuiven zwarte bobbels traag over de weidse graslanden: Galloway runderen die het gebied al grazend openhouden. De route tikt het laagste punt aan en via de andere kant van het beekdal klimmen we weer noordwaarts. Tussen de hoge beuken van boswachterij Schoonloo hoor ik heel duidelijk een zwarte specht lachen, maar zien laat hij zich niet.

Jonkheer Koekoek

Een mooie kilometer volgt, over een hobbelig fietspad langs een rij oude eiken. Het Heerenveldje heet de ruige weide waar je nu langsloopt. Een naam die verbonden is aan jonkheer Koekoek van Elp die hier een kasteel heeft laten bouwen. Misschien is het wel een broodjeaapverhaal. Van het kasteel is in ieder geval nooit een spoor gevonden.

Gouden spotlights

De laagstaande zon werpt roodtinten over het land. Het bos krijgt iets geheimzinnigs. Een bomengroepje op het veld staat fraai in gouden spotlights. Een reiger met een tak in z’n bek vliegt luid krijsend langs. Gedurfd hoor, om eind november nog aan een nest te beginnen.

Springstaartjes en sneeuwvlooien

Even verder zie ik een man op z’n knieën langs het pad zitten. Hij tuurt intens naar een herfstig blad, z’n camera in de aanslag. Met een speciale lens die vijf keer sterker is dan een normale macrolens legt hij het allerkleinste levensgroot vast, vertelt hij even later. “Keer hier een blad om en grote kans dat er springstaartjes op zitten.” Mini-insectjes van een paar millimeter die wel tien centimeter ver kunnen springen. “Ooit heb ik hier een sneeuwvlo gefotografeerd, heel zeldzaam.” En ook lastig te ontdekken: het vrijwel zwarte diertje, vier millimeter groot, kruipt het liefst tussen donker mos, bij voorkeur onder winterse omstandigheden.

Jeneverbessen

Zelf wandel ik liever het licht tegemoet, over de droom van elke landschapsschilder: een heideveld met groepjes jeneverbessen. Een rij berken licht zwakjes op in de allerlaatste zonnestralen. Even later wandel ik het dorpje Schoonloo weer binnen, waar ik in de schemering toch nog twee wolven ontmoet en de Trekkerskei toeknik. Prachtige tocht voor stilteminnaars.

Springstaart-website

De springstaart-fotograaf die ik ontmoette, heet trouwens Jan van Duinen. Op z’n website kun je prachtige close-ups zien van al die ieniemini diertjes waar je altijd, zonder het te beseffen, aan voorbij loopt. Hieronder zie je een foto die Jan vlak na onze ontmoeting maakte.

Bekijk springstaartjes >>

Wandeldatum en routebeschrijving

Deze wandeling heb ik gedaan op vrijdag 29 november 2024. In het kadertje hieronder zie je meer informatie over de gids waaruit de wandeling afkomstig is. De meest recente versie van routebeschrijving, kaartje en gps-track kun je (met een abonnement of tegen betaling) downloaden op Wandelzoekpagina.nl.

Bekijk op Wandelzoekpagina.nl >>