Schitterende tocht vanuit het esdorpje Exloo in Drenthe. Weidse uitzichten, weldadige stilte en lekker veel onverharde paden: dat vat deze wandeling wel zo'n beetje samen. Je wandelt over de glooiende Hondsrug, over bollende akkers en weilanden, door bossen en over uitgestrekte heidevelden. Mét schaapskudde-garantie.
Drenthe staat bekend als fietsprovincie. Maar na de zoveelste heerlijke wandelroute durf ik gerust te stellen dat de dunst bevolkte provincie van Nederland ook wandelaars veel te bieden heeft.
Trek op deze tocht waterdichte schoenen en een modderbestendige broek aan, want je gaat niet bepaald over gebaande paden.
Exloo is een leuk startpunt van de route. Het is een van die authentieke dorpjes met mooie monumentale boerderijen en een heuse brink, waar vroeger het vee verzameld werd. Genoeg horeca om uit te kiezen, mocht je een lange reis achter de rug hebben.
Exloo profileert zichzelf als 'Sieraad van Drenthe'. Mooi is het esdorpje zeker, maar verder moet je dat met een flinke korrel zout nemen, want Drenthe telt zoveel schitterende dorpjes.
Let direct bij de bushalte in de dorpskern even op de grote schaapskooi. Als wij langslopen, ligt de kudde van zo'n 200 Drentse heideschapen er te rusten. Die kudde was tot 1960 particulier eigendom, maar door de hoge kosten was dat niet langer rendabel. Daarom kocht de gemeente de kudde over.
Gelukkig maar, want de schapen hebben een nuttige functie: de nabijgelegen heide begrazen en in stand houden. Deze heide, het Molenveld, is het laatste grote stuk heide in deze omgeving. Elke dag trekt de herder met z'n lange baard en z'n grote kudde de heide op.
Op deze winterdag boffen we enorm met het weer: de zon grijpt eindelijk z'n kans te midden van een hele rits druilerige dagen en zet dorp en landschap in een mooie zilveren gloed.
Direct na de beklinkerde weggetjes van Exloo bevinden we ons in boerenlandschap, met paarden en koeien en akkers met onduidelijke wintergewassen. Wat groeit er nog op het land begin januari? Aardappels? Suikerbieten? Knolselderij? Wie het weet mag het zeggen (onderaan dit artikel), want wij stadsjongens (m/v) zitten met de handen in het haar.
Je loopt hier over een van de essen die Exloo omgeven: de Zuideresch. De bewoners bebouwen deze akkerlanden al sinds de middeleeuwen. Op je pad zie je goed hoe de velden hier glooien. Je wandelt hier namelijk over de oosterse flank van de Hondsrug.
Zo'n 120.000 jaar geleden, aan het begin van de laatste ijstijd, stroomde ieder voorjaar smeltwater van de Hondsrug af. Daardoor ontstonden smeltwaterdalen in het landschap. Die voerden het water af naar de rivier de Hunze en zijn ook nu nog goed herkenbaar. Bij het Hunzebos loop je langs de rand van zo'n langwerpig smeltwaterdal. Je kruist een heideveldje met lage eikenbosjes waar oude karrensporen het landschap hebben gevormd.
Precies daar moet de haven van de oude stad Hunsow hebben gelegen. Tenminste, dat dachten ze in de 17de eeuw. Pas veel later konden archeologen aantonen dat Hunsow nooit heeft bestaan en dat de haven een natuurlijk gevormd dal was. Toch jammer, ik geloof liever dat Hunsow wél heeft bestaan.
Na het dorp Odoorn halverwege wandel je de bossen in. De Odoornerdennen heet dit gebied. Schilderachtig landschap: bosrijke heuvels afgewisseld met mooie stukken heide en gelardeerd met groepjes jeneverbessen. Op de zandverstuivingen komen zandhagedissen en dassen voor.
Dan loop je langs de rand van het grote heidegebied Molenveld. Grote stille heide op doordeweekse dagen, maar nu, op nieuwjaarsdag zien we groepjes medewandelaars. Ach, de heide is groot genoeg om elkaar niet voor de voeten te lopen.
Die heide is natuurlijk het mooiste als ze bloeit, zo vanaf half augustus. Maar ook nu is het hier heerlijk toeven. Prachtige vergezichten met mistige bossen aan de einder. Over een paadje waar we alleen in ganzenpas overheen kunnen, doorkruisen we de weidse hei.
Met een beetje geluk tref je hier de schaapsherder van Exloo. Wij zijn net iets te vroeg: als we Exloo weer binnenlopen, drijft de bebaarde herder juist z'n kudde door het dorp naar het Molenveld. Mooi gezicht.
Deze wandeling hebben we gedaan in januari 2016. In het kadertje hieronder zie je meer informatie over de gids waaruit de wandeling afkomstig is. De meest recente versie van routebeschrijving, kaartje en gps-track kun je (met een abonnement of tegen betaling) downloaden op Wandelzoekpagina.nl.
Lees meer over deze wandelgids >>
De volgende wandelroutes uit deze gids staan ook op Frankwandelt, volgens het bekende recept: een verhaaltje gelardeerd met foto’s.
Op Natuurhuisje.nl vind je unieke vakantiehuisjes midden in de natuur. In een natuurhuisje kun je je heerlijk terugtrekken van het drukke, dagelijkse bestaan. Je komt helemaal tot rust.