Intiem muziekpodium

Cafés kun je makkelijk door elkaar halen als je niet oplet. De routemaker geeft in de wandelgids (zie het kadertje onderaan) hoog op van cultureel café De Amer. Een “gezellige bruine kroeg” en “een begrip in de wijde omgeving”, met een inrichting waaraan al veertig jaar niets is veranderd, “met houten stoeltjes en tafeltjes met pluche kleedjes en natuurlijk een toog”. Ze hebben een “intiem muziekpodium met optredens van artiesten uit binnen- en buitenland”.

Papegaai van Popken

Verwachtingsvol stappen we daarom het café bij de start binnen voor koffie. We zien twee lieve honden, beide met een knuffel in de bek. We zien een papegaai, wijdbeens poserend in z’n kooi. Maar pluche kleedjes of een intiem muziekpodium? Niet te vinden. En in dit doorsnee-café zien we ook niet zo snel artiesten uit binnen- en buitenland optreden. Dan blijkt: dit is helemaal niet cultureel café De Amer. Dat ligt buiten de route, in het dorpje Amen. Dit is café Popken. Lekkere koffie schenken ze gelukkig wel.

Stilte rond Ekehaar

Na de wisseltruc met cafés pakken we zonder verdere misverstanden de route op. Die slaat vrijwel direct een onverhard paadje in door een houtwal. Het gehinnik van een paard is het enige geluid dat we het komende uur zullen horen, want stil is het rond het dorpje Ekehaar zeker.

Schilderachtig Smalbroeken

Links kijken we uit over het Smalbroeken, een coulisselandschap met houtwallen die de natte graslanden van elkaar scheiden en als in een antieke kijkdoos diepte aan ons uitzicht geven. Grillig gevormde eiken contrasteren mooi met het lieflijke landschap en elk moment verwachten we op een schilder te stuiten die z’n ezel opzet om deze wonderschone ansicht in olieverf te vereeuwigen.

Groen asfalt

Naar rechts kijken we liever niet, oh nee, want hier strekt een totaal ander landschap zich uit. Landerijen met raaigras, het beruchte groene asfalt, enkel onderbroken door wat somber ogende koeienstallen.

Langs het Amerdiepje

Liever laten we de ogen glijden over een rijtje fraaie eikenbomen. Eiken, daar barst het hier van. De naam van het dorpje Ekehaar is goedgekozen, want ‘eke’ betekent eik. Voorbij een klein bos pikken we het Amerdiepje op, een van de vele namen die de Drentsche Aa aanneemt, meestal vernoemd naar het dorpje waar hij langsloopt. In dit geval is dat het dorpje Amen, je weet wel, van dat wijd en zijd bekende café met z’n intieme muziekpodium.

Wilde kronkels

Dit zijn de allermooiste kilometers van deze Trage Tocht. De kronkels waarin het diepje door het landschap meandert, zijn zo wild dat je hem meerdere keren met een haarspeldbocht volgt. Je kunt je bijna niet voorstellen dat het traag stromende beekje de kracht heeft gehad om de oevers zo diep uit te slijten, maar toch is dat precies wat er in de loop van de eeuwen is gebeurd. In de lente zijn de velden hier bezaaid met bloemen en klinkt uit de kleine vennetjes het gekwaak van kikkers.

Natuuractivist Jan Tuttel

Heb je zin in een kortere tocht door dit gebied, dan raadt de wandelgids de ‘Acht van Amer’ aan, een 8-vormige lus van 5.5 kilometer (waarbij je wél langs café De Amer komt). Deze tocht is uitgezet door het Drentse multi-talent Jan Tuttel. Hij was onder meer natuuractivist, columnist, opsporingsambtenaar, programmamaker, weerman en medewerker van Staatsbosbeheer. De Trage Tocht volgt deels zijn pad en je komt ook langs het Jan Tuttel-bankje.

Getemd diepje

Veel te snel steken we een weg over en verruilen we de idyllische lussen van het Amerdiepje voor de lange rechte loop van het Amerdiep. Hier is het diepje halverwege de vorige eeuw getemd door hem recht te trekken en van sluisjes te voorzien. Reden: zo kon je het water beter afvoeren bij wateroverlast of juist vasthouden bij droogte. Een veel minder leuk traject voert langs die lange, rechte ‘kanaalbeek’, met links en rechts uitgestrekte velden. De vele ganzen die voor ons opvliegen zorgen voor wat reuring.

Vogels op het Halkenbroek

Bij een kruisend fietspad lopen we nog even rechtdoor, naar een vogelkijkscherm. Samen met een plaatselijke vogelaar kijken we uit over het Halkenbroek, een ondiepe plas met rietkragen waar watervogels een goed leven hebben. Je kunt hier bijzondere vogels treffen, zoals de krakeend, wintertaling, dodaars, groene specht, grauwe klauwier, klapekster, koekoek en blauwborst.

Kraanvogels met jong

“Laatst zag ik hier kraanvogels,” vertelt de vogelaar. “Heel dicht bij het scherm zag ik een stel met hun jong die me goed in de gaten hielden. Al denkt m’n zoon dat ik toen een borreltje te veel op had.” Lachend maakt hij een snel kantelgebaar met z’n rechterhand bij z’n getuite lippen.

Sprietige bossen

We geloven hem, want geloven in sprookjes is leuk, en we wandelen even verder een nogal sprietig bos binnen. Waarbij we ons afvragen waarom de boompjes hier zó dicht op elkaar zijn geplant, want als ze groeien, gaan ze elkaar ongelofelijk in de weg zitten. Een probleem dat wij gelukkig niet hoeven op te lossen. Kilometers lopen we door dit soort bossen, zonder ook maar één bankje tegen te komen.

Donker dennenbos

Een donker dennenbos neemt het over en hier klimmen we over een hele serie omgevallen bomen. Vlak voorbij het Nijlanderveen − onzichtbaar, want overwoekerd door groen − ploffen we neer op een door de wind gevelde boom voor de lunch. Net voordat het bos wat eentonig dreigt te worden, lopen we het tweede hoogtepunt van deze Trage Tocht binnen: het Groote Zand.

Woestenij van het Groote Zand

Opeens kun je je voorstellen hoe Drenthe er een eeuw geleden uitzag. Woest en ledig, met verwilderde heide en stuifzand zover het oog reikt. Kraai- en dopheide wisselen af met grassen als veenbies en zandvlaktes. Z’n naam Groote Zand dankt dit gebied aan die uitgestrekte woestenij van weleer, memoreert de wandelgids. Kleine zandpaadjes leiden je dwars door het licht glooiende gebied. Later volg je de rand van een bos met de naam ‘Het Paradijs’. De vergezichten zijn hier inderdaad paradijselijk.

Saaiere kilometers

Het idyllische Amerdiepje en het woeste Groote Zand zijn beide van topkwaliteit. Dat geldt helaas niet voor de kilometers die volgen. Nu pak je asfaltweggetjes die weliswaar rustig zijn, maar ook door saai boerenland leiden, met kale akkers en volop doods raaigras. Wel zien we hier veel kieviten, die met snerpend gekrijs en spectaculaire duikelingen hun prille nesten verdedigen tegen roofvogels. Een trosje narcissen in de berm vrolijkt ons op. Een onverharde bomenlaan leidt weer naar het café Popken van papegaai Wijdbeens.

Wandeldatum en routebeschrijving

Deze wandeling hebben we gedaan op zondag 9 maart 2025. In het kadertje hieronder zie je meer informatie over de gids waaruit de wandeling afkomstig is. De meest recente versie van routebeschrijving, kaartje en gps-track kun je (met een abonnement of tegen betaling) downloaden op Wandelzoekpagina.nl.

Bekijk op Wandelzoekpagina.nl >>