Bos van 1000 jaar

De Knapzakroute start bij het Norgerholt, een van de oudste bossen van Nederland. De bosbodem is minimaal 1000 jaar oud, zo bleek uit onderzoek. Je loopt onder hoge eiken en enorme hulstbomen. De eiken in het Norgerholt werden in vroeger eeuwen gebruikt voor de gebinten van boerderijen.

Over het kerkenpad

Vanuit het bos voert een mul zandpad over een bollende es naar het dorpje Norg. Je wandelt niet over zomaar een zandpad: het is een eeuwenoud kerkenpad, waarover gelovigen vroeger naar de kerk in Norg liepen. Vanaf het pad kun je molen De Hoop goed zien liggen, een van de twee korenmolens van Norg. Verheug je trouwens niet te veel op een mooi dorpsgezicht. Nogal wat nieuwbouw ontsiert de rand van Norg.

Margarethakerk uit de 13de eeuw

In dit oude esdorp tref je een mengeling van nieuwbouw, monumentale boerderijen en statige herenhuizen. De Margarethakerk uit de 13de eeuw is prachtig. Het is een van de weinige middeleeuwse kerken in Drenthe die z’n oorspronkelijke vorm nog heeft behouden.

Zes brinken en een jaarmarkt

Je wandelt langs verschillende brinken – beschaduwde grasvelden met hoge bomen waar vroeger het vee werd verzameld. Norg telt er liefst zes. Op de eerste dinsdag van september staan de Norger brinken sinds mensenheugenis vol met vee, kramen van kooplui en kermisattracties, want dan is het Norgermarkt. Het is een van de oudste en grootste Drentse jaarmarkten.

Vroege lammetjes in de wei

De route voert het dorp uit over een klinkerweg met oude keuterboerderijen. Fraaie zandpaden doorklieven akkers die er nu kaal bijliggen maar waar je in de zomer een mengeling van graan, aardappels en mais treft. Nu, half februari, huppelen in een weide de eerste lammetjes van het jaar. Heeft hier een ram z’n kans gegrepen en veel te vroeg voor gezinsuitbreiding gezorgd?

Monumentale boerderijen

De Knapzakroute doet het gehuchtje Zuidvelde aan, met een keur aan monumentale, rietgedekte boerderijen. Eentje komt uit 1570 en heeft gebinten die gezaagd zijn uit Norgerholt-eiken, de oeroude bossen waar je in het begin doorheen wandelde.

Beekdal van De Slokkert

Dan volgt een prachtig traject door het beekdal van De Slokkert. Over modderige zandpaden gaat de tocht, m’n hoge waterdichte schoenen komen goed van pas. Schilderachtige houtwallen met kronkelige eiken zorgen voor beschutting. Daarachter gloren natte hooilanden tot aan de einder. In de verte graast een kudde Schotse Galloway runderen. Je kunt je voorstellen dat ze zich thuisvoelen in dit ruige landschap.

In oude glorie

Beekjes als De Slokkert hebben het in vroeger eeuwen zwaar te verduren gehad door de ontginning van het veen en het graven van kanalen. Meanderen mochten ze niet meer. Maar gelukkig heeft Natuurmonumenten dit beekdal in oude glorie hersteld. En dus mag De Slokkert weer ouderwets kronkelen. Maak deze wandeling in de vroege zomer, dan schijnt alles in bloei te staan.

De Jufferen Lunsingh

Verderop, in het gehucht Westervelde, passeer je een paar eeuwenoude landhuizen. Zoals het fraaie ‘De Jufferen Lunsingh’, tegenwoordig een hotel. Hier woonden van 1724 tot 1780 vijf vrijgezelle zusters: de jufferen Lunsingh. Ernaast ligt het statige Huis te Westervelde uit 1630, destijds het duurste huis van Norg en omgeving.

Hunebed & veenplas

Langs een zielig, gehavend hunebedje en een diepzwarte veenplas bijt de Knapzakroute zich in z’n eigen staart en bereik je weer het oeroude bos Norgerholt.