Schitterende Groene Wissel in een van de mooiste gebieden van Nederland: het betoverende beekdal van de Drentsche Aa. Op landgoed Ter Borgh kom je langs een bijzonder pinetum en prachtige rododendrons. Start- en eindpunt bij het schattigste kerkje van Nederland: de Magnuskerk in Anloo.
Sommige wandelingen zijn zo mooi dat ze een herhaling waard zijn. Dit is er zo eentje. Misschien is dit wel de leukste wandeling van Drenthe. Boordevol afwisseling: een authentiek dorpje, uitgestrekte bossen, weids boerenland, een bloemrijk beekdal. Deze keer boffen we extra: de rododendrons bloeien uitbundig. En opeens valt op hoeveel er eigenlijk staan in dit gebied. Topper!
Dit gebied ken ik op m’n duimpje, ik kom er al 25 jaar. Ik hou van het weidse boerenland, van het schitterende kerkje van Anloo, van het beekdal met het meanderende Anlooërdiepje, van de zachte plooien van de Hondsrug. Alles is er even mooi.
Anloo, het startpunt van deze Groene Wissel, is een heerlijk klein brinkdorpje, gelegen tussen het stroomdallandschap van de Drentsche Aa, de Hondsrug, het Evertsbos en het historisch rijke Kniphorstbos. Het dorpje telt zo’n 400 inwoners.
Al is het aantal agrariërs in de loop der tijd afgenomen, Anloo ademt nog altijd de sfeer van een echt boerendorp. In de oogstmaanden persen volgeladen tractors zich door de beklinkerde Hoofdstraat, die gesierd wordt met oude rietgedekte boerderijen.
Parel van het dorp is de Magnuskerk, die dateert uit de 11de eeuw. In mijn ogen een van de mooiste kerkjes van Nederland. Maar ik ben bevooroordeeld, want ik kom er al vele jaren langs en heb er ook een paar keer kerstavond mogen vieren.
Het romaanse kerkje is genoemd naar Magnus, bisschop van Trani, die na zijn marteldood heilig werd verklaard. Het schip van de kerk is in de elfde eeuw opgetrokken uit tufsteen, een zachte vulkanische steensoort uit de Rijnstreek van Duitsland. Fresco’s uit de 13de eeuw sieren de muren met voorstellingen uit het leven van Maria: de Annunciatie, de Visitatie, de geboorte van Christus en de Vlucht naar Egypte.
Mocht je in de gelegenheid zijn: rond 19 augustus, de feestdag van Sint Magnus, heerst hier een bijzondere sfeer. Dan wordt namelijk een rechtszitting van de middeleeuwse Etstoel nagespeeld, zoals het Drentse gerechtshof destijds heette. Dit hof bestond uit een Drost en 24 Etten, gekozen uit de inwoners. Het naspelen van de Etstoel is gebaseerd op ware feiten en de personen die terecht staan, hebben eeuwen geleden werkelijk geleefd. Elk jaar komen duizenden bezoekers op dit evenement af.
De omgeving van Anloo combineert boerenland met het lieflijke stroomdal van het Anlooërdiepje waar je een paar kilometer langsloopt. Dit wild meanderende beekje is omgeven door houtwallen met tientallen dwarswalletjes die het glooiende beekdal in lopen. In de zomer staat het vol bloemen. Vele honderden jaren lang lieten de boeren van Anloo hier hun koeien grazen en haalden ze er hun wintervoorraad hooi binnen.
Het Anlooërdiepje is een van de benamingen van de Drentsche Aa, een samenhangend stelsel van beken dat vreemd genoeg alleen in de provincie Groningen Drentsche Aa heet. Ik zal jullie niet vermoeien met de tientallen namen die de beek in Drenthe heeft.
De Drentenaren zijn er blijkbaar trots op. En terecht, want wat is hij mooi! Het is ook de enige beek in Nederland die z’n oorspronkelijke meanderende loop heeft behouden. De Drentsche Aa en het omliggende esdorpenlandschap werden in 2005 samen met het Limburgse Geuldal uitgeroepen tot mooiste landschap van Nederland. Genieten maar...
De Drentsche Aa inspireerde dichter Rutger Kopland tot het bouwen van een brug over de beek. En natuurlijk componeerde hij er een gedicht over. Een paar regels:
"Morgens aan de rivier, morgens waarin
hij nog lijkt te overwegen
waarheen hij die dag
weer zal gaan"
Je zult je niet vervelen. Deze korte Wissel zit boordevol hoogtepuntjes. Zoals het uitgestrekte Evertsbos met rustige struinpaadjes en mooie verstilde vennetjes.
Levende zielen ontmoet je niet veel in dit bos. Wel veel dooien: een hunebed en grafheuvels herinneren aan de begraafgewoonten van onze voorvaderen. Ook zijn er resten gevonden van een weg die al in de bronstijd in gebruik was en over de hele Hondsrug liep. Dat prehistorische pad doorkruis je bij een van die grafheuvels. Vanwege zijn archeologische rijkdom staat het gebied rond Anloo bekend als het Pompeii van Drenthe.
Leuk is de geschiedenis van de boswachterij. Zij behoorde vroeger namelijk tot het landgoed Ter Borgh. Maar de dorpelingen noemden haar het Evertsbos, naar de familie Everts, de eigenaren van het landgoed. Zij plantten in 1914 het eerste dennenbos.
Het landschap in de boswachterij is kleinschalig en afwisselend. Er zijn lanen en houtsingels aangelegd, waartussen gemengd bos groeit. In de boswachterij zijn in de loop der tijd uitheemse bomen aangeplant, zoals 25 mammoetbomen (Sequoiadendron giganteum), met ruim 30 meter de hoogste bomen in het Evertsbos.
Als klap op de vuurpijl liet de familie Everts in 1953 het Pinetum Ter Borgh aanleggen, met liefst 500 verschillende soorten coniferen. In mei en juni is het hier extra schitterend: de vele rododendrons rondom het pinetum staan uitbundig te bloeien.
Ga beslist ook even het Pinetum in. Bij veel bomen staat een bordje met informatie. Zo weet ik nu dat de Japanse Parasolden al minstens 225 miljoen jaar op aarde groeit. Deze dennen werden vroeger gebruikt bij de bouw van de huizen van rijke en machtige Japanners. En als je gesnapt werd bij het illegaal kappen, kreeg je de doodstraf.
Even verderop loop je het bos uit en arriveer je bij een groot, verwilderd heideveld. Over een smal paadje wandel je er dwars overheen. En kom je langs een joekel van een rododendron. De grootste die ik ooit heb gezien. Misschien wel de grootste van Nederland. Als je geluk hebt staat hij in bloei. Fotocamera in de aanslag!
Op Natuurhuisje.nl vind je unieke vakantiehuisjes midden in de natuur. In een natuurhuisje kun je je heerlijk terugtrekken van het drukke, dagelijkse bestaan. Je komt helemaal tot rust.