Natuurplaats Noordsche Veld

Druk is het wel, op deze zonovergoten zondag midden in de herfstvakantie. Maar dat is alleen zo bij de start, Natuurplaats Noordsche Veld, waar aardig wat te beleven valt voor kinderen. Een kleine kilometer gaans wordt het rustiger en rustiger, en mooier en mooier.

Langgerekte houtwallen

Dit is zo’n tocht die het erg goed doet in de herfst. Je wandelt soms door bossen, maar vaker over kleine aarden paadjes door langgerekte houtwallen van knoestige eiken, zilverwitte berken en een gevarieerde ondergroei. Die combinatie bezorgt je een pad vol herfstkleuren.

Lieflijke Peestermaden

Vanuit je beschutte houtwal dwaalt je blik al snel over de lieflijke Peestermaden, een beekdal waar het Oostervoortsche diepje doorheen stroomt. De bloemrijke graslanden worden begraasd door runderen. Groepjes bomen, bosranden in de verte en lange eikenlanen verhogen de herfstvreugde verder. Een landschap dat schilders naar hun penseel doet grijpen.

De Negen Bergen

Kijk je naar de andere kant, dan schemert natuurgebied Noordsche Veld tussen de bomen door. Dit fraaie natuurgebied met bos, heide en graslanden heeft een lange geschiedenis. De historische schatten gaan grotendeels schuil in de bodem. Gelukkig is bovengronds genoeg te zien om de verbeelding te prikkelen. Zo zijn er grafheuvels van wel 4000 jaar oud. Ze dragen de naam ‘De Negen Bergen’. Een schromelijke onderschatting, want er zijn tientallen van dergelijke heuvels te ontdekken.

Archeologisch monument

Als je goed kijkt, zie je ook de contouren van celtic fields: akkertjes van 30 bij 30 meter die dateren uit de late Bronstijd (tot 800 voor Christus). Onze verre voorouders ploegden ze om met de hand of met gebruik van ossen. Ze verbouwden hier oude graansoorten als emmertarwe en spelt. Al die zichtbare en onzichtbare geschiedenis zorgden ervoor dat het Noordsche Veld in 2017 is aangewezen als archeologisch monument.

Pingoruïne Haverkampsveen

Een heel stelsel van houtwallen en soms erg modderige paden leiden je naar nog iets bijzonders: het Haverkampsveen, een pingoruïne ontstaan in de laatste ijstijd, zo’n 15.000 jaar geleden. Een verscholen vennetje, waar het goed toeven is voor dodaars, rietgors en kleine karekiet. Tussen het overdadige riet groeien mannetjesvaren en salomonszegel. In recentere tijden werd hier baggel afgegraven, een vette turf waarmee onze voorouders de kachel stookten.

Otter in het Zeijerwiek

Verderop leiden de paaltjes je langs het fraaie Zeijerwiek. Dit oude veenkanaal werd rond 1930 aangelegd voor de ontginning van het nabijgelegen Zeijerveld. Tot halverwege de twintigste eeuw voeren hier nog schepen, nu is het een florerend natuurgebied waar snoeken en ijsvogels jagen en waar zelfs een otter is gesignaleerd. In het drooggevallen gedeelte – waar een groepje schapen graast – lag ooit het haventje waar aardappels en suikerbieten werden ingeladen.

Esdorpje Zeijen

Het oude esdorpje Zeijen vormt een welkome onderbreking na al die natuur. Hier vind je een handvol prachtige Saksische boerderijen, een ruime brink met hoge eiken en een standbeeld van de lokale landbouwpionier Willem Emmens. Even buiten Zeijen breekt een gehoornde koe een lans voor de biologische veeteelt.

Jungle van de Zeijerstrubben

Verderop duik je het bos van de Zeijerstrubben in. Dat heeft wat jungle-achtigs, met omgevallen bomen over een vervagend pad dat door dichte begroeiing voert. De enige plek waar Staatsbosbeheer nog wat extra paaltjes zou moeten slaan, op een verder perfect bewegwijzerde route.

Hunebed D5

Uit het bos stuit je al snel op nóg een prehistorisch hoogtepunt: D5. Dit hunebed met bescheiden afmetingen werd rond 3400 jaar vóór onze jaartelling gebouwd door het Trechterbekervolk. Anders dan bij veel andere hunebedden zie je hier nog goed de aanzet van de heuvel die het hunebed bedekte: de dekheuvel.

Schotse hooglanders & heidevelden

Dan wandel je over het weidse Noordsche Veld weer terug. Verwilderde velden begraasd door Schotse Hooglanders, heidevelden en in de verte grafheuveltjes. Heerlijke tocht.