Tentje in de sneeuw

Met 's nachts matige vorst en een aardig sneeuwdek waren we waarschijnlijk de enige wandelaars die gek genoeg waren om te gaan kamperen. Voelde stoer, soms heb je dat nodig. Tip: nóóóóit op sneeuw gaan staan met je tentje. De kou trekt dwars door je matje, je slaapzak, je huid, je spieren, en nestelt zich als een kille sluipmoordenaar in je botten. Weet ik nu.

Hoge Venen

De Hoge Venen vormen een bijzonder natuurgebied in de Ardennen. Loop vanuit Spa naar het oosten en opeens veranderen landschap en sfeer. Stiller wordt het, donkerder ook. De bewolking lijkt dikker, de lucht zwaarder, de grond zompiger. Zelfs je mondhoeken zakken een paar millimeter.

Gamaschen

En zonder waarschuwing zak je plots tot over je enkels in zwart water onder graspollen die zich vermommen als vaste bodem. Verraderlijk lopen is het hier. Wij waren blij met onze regenbroeken, die onze Goretex wandelschoenen van boven afsluiten. Anders hadden we zeker zeiknatte sokken gehad. Gamaschen zijn hier aan te bevelen.

Ongerepte natuur

De Hoge Venen gelden als een van de meest ongerepte natuurgebieden van de Ardennen en de Eifel. De hoogvlakte van 4500 hectare bestaat grotendeels uit hoogveen-afzettingen, en verder uit heide, graslanden, weiden en veel bossen. Een deel van het hoogveen is actief: er treedt nog steeds veenvorming op.

Hevige neerslag, koude winters

Het klimaat is streng. Er valt liefst 1700 mm regen per jaar, meer dan het dubbele van Nederland. De winters zijn koud en lang, de gemiddelde jaartemperatuur is laag: 6 graden tegen 10 graden in Nederland. Daardoor zijn uiterst zeldzame plantensoorten uit Noord-Europa hier behouden gebleven, zoals ronde zonnedauw, kraaihei, dennenwolfsklauw en armbloemige zegge.

To-wha, wjoe-sjwie... tsjúk-tsjúk!!!

Ook dieren boeren hier goed. Uiteraard stikt het van alledaagse edelherten, slaapverwekkende reeën en saaie zwijnen. Daar halen wij Nederlanders inmiddels de schouders over op. Bijzonder zijn wel de lynxen en de korhoenders die hier rondstruinen. Ze kunnen zich blijkbaar verschuilen als geen ander, want wij hebben ze niet gezien.

Geheel off topic is het korhoen-mannetje te herkennen aan een niezend ’to-wha’ of ’wjoe-sjwie’, het vrouwtje antwoordt dan met een bloedjegeil ’tsjúk-tsjúk'. Die hebben het gezellig saampjes daar in het koude, natte, hoge veen.

Kuuroord Spa

Ideaal uitgangspunt van een wandeling in de Ardennen is Spa (10.500 inwoners). Een gemoedelijk plaatsje, met aardige horeca (wij schrokten een omelet naar binnen). Het stadje is redelijk goed bereikbaar per trein vanuit Luik, en je kunt je auto er veilig en voor niks parkeren.

Spawater

Spa is natuurlijk bekend van het gelijknamige watertje. Dat belandt hier in flesjes, nadat het zich eeuwenlang in allerlei bochten en krochten door veenlagen en rotspartijen heeft geworsteld. Spa is tevens een wereldberoemd kuuroord.

Geneeskrachtige werking

De geneeskrachtige werking van het ijzer- en koolzuurhoudend water van de thermen van Spa was al in de 16e eeuw bekend. In 1764 werd de eerste badinrichting gebouwd en kreeg de stad bekendheid als kuuroord. Tien jaar later opende het eerste casino van Europa zijn deuren. In de 19e eeuw werd Spa zo bekend dat het Engelse 'spa' een soortnaam voor kuuroord werd. De welgestelde bourgeoisie liet er kasteeltjes bouwen.

Beroemde gasten

Talrijke troondragers, componisten en schrijvers verbleven in Spa, waaronder tsaar Peter de Grote, componist Charles Gounod, sjah Naser ed-Din Kadjar van Perzië, koning Karel II van Engeland, filosoof René Descartes, schilder Jean-Honoré Fragonard en ga zo maar door. En nu natuurlijk de wereldberoemde blogger Frankwandelt.

Virussen in Spa

Overigens bevat de website van de gemeente Spa venijnige virussen, meldt Google Chrome als ik www.spa-info.be wil bezoeken. Als het maar niet overslaat op de vermaarde watertjes.

Baraque Michel

Baraque Michel zelf kon ons niet bekoren. Een onbetekenend kapelletje plus een kroeg met chagrijnig personeel langs een lawaaiige weg. Toch is het een mooi startpunt voor een wandeltocht door de Hoge Venen. Wij kwamen er halverwege onze trektocht. En na een bitterkoude nacht in bevroren sneeuw waren koffie en warmte bij ons aan het juiste adres.

Michel-Henri Schmitz

Baraque Michel (wij dachten direct: Barack & Michelle Obama) is een skigebied, en heeft met 674 meter de op een na hoogste top van België (het nabijgelegen Signal de Botrange is met 691 meter de hoogste top). Aan de herberg kleeft historie: ze is gesticht in 1811 door de Duitse kleermaker Michel-Henri Schmitz.

Verdwaald in de Venen

Volgens een legende was Michel verdwaald in de Hoge Venen. Uitgeput beloofde hij een toevluchtsoord voor verdwaalde reizigers te bouwen als hij zou overleven. Michel plantte zijn stok op de plaats waar hij zijn belofte deed, en hij vond wonderbaarlijk genoeg de weg terug. Belofte maakt schuld: hij bouwde een hut op de plaats van zijn avontuur. Deze hut ligt aan de oorsprong van Baraque Michel.

Historici hebben dit verhaal naar het rijk der fabelen verwezen, maar die moeten niet zeuren want ik vind het te leuk om onwaar te zijn.

Baraque = toponiem

Baraque Michel, hahaha, grappige naam niet? Dat zit zo: het woord 'Baraque' is een toponiem dat al bestond voor de vestiging van Michel Schmitz. Het is afgeleid van het Germaanse 'Brack' dat 'onbebouwd land' betekent. Na de oprichting van de herberg is het anonieme 'Baraque' veranderd in 'Baraque van Michel', voilá.

Ook hierover zijn historici heftig aan het ruziën, maar die hebben zeker niks beters te doen. Met alle respect.

Lange houten vlonder

Om een lang verhaal kort te maken: vanuit Michels onbebouwde land loop je zo het hoge veen in, over een lange houten vlonder die door het landschap golft. Toen wij er waren was de vlonder door de sneeuw glibberig, maar als er geen sneeuw ligt kun je een comfortabele wandeltocht maken door wonderschone natuur.

Riviertje La Hoëgne

Hoogtepunt van onze wandeling was het schilderachtige paadje langs het bruisende riviertje La Hoëgne. We startten bij Pont de Belleheid en volgden La Hoëgne tot Hockai.

Waterdichte schoenen

La Hoëgne meandert dat het een lieve lust is. En het water stort zich met wild geraas de diepte in. Echt een riviertje om met trage pas te verkennen. De paadjes zijn wel beter beloopbaar dan pak 'm beet 25 jaar geleden (toen wij hier als jonge Goden rondliepen), maar hoge waterdichte schoenen zijn een must. We ontmoetten een groepje beduusd kijkende Nederlanders die tevergeefs probeerden hun bordeelsluipers en Ugg's moddervrij te houden.

Chalet du Pont de Belleheid

La Hoëgne heeft nog twee troeven: eten & drinken. Het startpunt, Pont de Belleheid, heeft een prachtig gelegen café-restaurant. Je kunt er lekker eten: wij vielen aan op mals konijn (agut) voor weinig geld. En ze hebben een zeer uitgebreide bierkaart.

Even uit de kast komen: met nog een fikse wandelmiddag voor de boeg sloegen wij de man twee Orvals achterover. Op één been kun je niet lopen, vonden wij. En je leeft ook maar één keer (bij mijn weten). Aan het eindpunt, in Hockai, wacht je nog de authentieke 18de eeuwse herberg Le Randonneur, waar je je desgewenst verder kunt bezatten.